Hei!
Daar zijn we eindelijk weer na een vakantie in twee delen. Het eerste in de maand juni (met de langste dag!) en het tweede in de maand augustus.
We beleefden in juni het voorjaar nóg een keer en in augustus konden we op het eind al genieten van de fraaie herfstkleuren.
Bij hotel Pollfoss (Sjåk) proefden we de bijzondere smaak van verse teer.
De smaak van teer
Ik moest hem maar gewoon nadoen. Vinger in de straal warme teer houden,
even blazen en dan proeven. Natuurzuiver. Niet dodelijk…
Het
gebeurde deze zomer in het bos bij hotel Pollfoss van de familie Van Harten in
Sjåk. Eigenaar Bertus gaf ons (mijn vrouw en mij) het advies ’s avonds het bos
in te gaan, want we troffen het: eens per jaar vindt daar de traditionele tjaerebrenning plaats. Een klassieke
methode om teer te verkrijgen. Teer dat vroeger werd gebruikt om het hout van huizen
en hutten mee te behandelen.
Het
was niet moeilijk de plaats van handeling te vinden. Het hele dal rook
doordringend naar teer en een metershoge dikke witte rookpluim verhief zich
boven de boomtoppen. In de laagstaande zon een fascinerend beeld.
We
werden ontvangen door ‘opperbrander’ Ole Lien Åmodt en zijn broer Odbjørn.
Bij
een primitief in elkaar geknutseld tentje serveerde Laila en haar man koffie en
hjemmebakt kake. Men was verrast dat
die nieuwsgierige Nederlanders Noors spraken en nadat Ole ons een beker ‘Bertussuppe’ had aangeboden verhaalde
hij uitgebreid en trots over hoe het proces van tjaerebrenning in zijn werk gaat.
Een jaar lang spaart hij hout dat ongeschikt
is voor de bouw, o.a. veel stronken. Die bewerkt hij zodanig dat daar een
compacte, handzame stapel in de vorm van een koepel van gebouwd kan worden. De
koepel meet zo’n 5 meter in doorsnee en heeft een hoogte van ca. 2 meter en
staat op een betonnen plaat met in het midden een gat. De stapel wordt op de
dag dat de burgemeester daarvoor toestemming geeft aangestoken en goed afgedekt
met een dikke laag zoden en bovenin een gat als rookkanaal.
Het
geheel brandt drie tot vier dagen en al die tijd zijn Ole, zijn broer Odbjørn
en hun helpers stevig in de weer. Er vallen gaten in de afdekking die snel
moeten worden dicht geklopt, het gehele proces moet worden bewaakt. En de ‘Bertussuppe’ helpt daar goed bij!
Als
de temperatuur in de koepel de 430 graden Celsius heeft bereikt loopt de teer
als trage vloeistof via het bodemgat en een houten goot naar een grote oliedrum
in een kuil ernaast.
Op die plek was ik dus niet zo gek of moest
proeven. Stroperig en bitter was mijn conclusie en ook wat plakkend aan het
verhemelte. Men keek glimlachend toe en de functie van de ‘Bertussuppe’ werd mij duidelijk…
Bij elke tjaerebrenning zorgt Bertus voor een grote ketel dampende Glühwein met voldoende sterke drank en rozijnen!
Bij elke tjaerebrenning zorgt Bertus voor een grote ketel dampende Glühwein met voldoende sterke drank en rozijnen!
En
het héle dorp komt dan ook ‘kijken’!
Kijken kunt u ook, maar dan zonder drank…ga op uw pc via Google
naar ‘tjaerebrenning i Nordberg Sjåk’
Voor meer beelden : http://www.flickr.com/photos/polderviking/
